Оның айтуынша, стандарт аясындағы басты өзгеріс – дамудағы артта қалушылықты ерте анықтау орталықтарын ұйымдастыру болмақ. Бұрын мұндай орталықтар перинаталдық орталықтар жанында орналасқан болса, енді оларды мамандарды жинау оңайырақ болатын емханаларға ауыстырады. Комиссия құрамына енетін мамандардың бір бөлігі: психиатр, логопед, хирург, отоларинголог, офтальмолог, невропатолог, пульмонолог, педиатрлар және басқалар.
Егер емханада бұл мамандардың кейбіреуі жоқ болса, онда ол басқа мекемелермен келісімшарт жасасуы керек. Ал пациенттер бұл қызметтерді тегін алады. Қазіргі уақытта Тәшенованың айтуынша, Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) аясында бөлінетін қаражаттың едәуір бөлігі осындай консультациялық қызметтерге жұмсалады. Жаңа стандарт бұл процестерді оңтайландыруды көздейді: тар ауқымды мамандарды мемлекеттік емханаларға тұрақты жұмысқа тарту. Қазіргі таңда емханалардағы мұндай мамандардың жалақысы учаскелік дәрігерлерден төмен, Денсаулық сақтау министрлігі бұл мәселені шешуді жоспарлап отыр.
ҚР бас педиатры Гүлнара Тәшенова. Фото: AstraZeneca компаниясының баспасөз қызметі.
Мектепке дейінгі жастағы балалар осы орталықтарда скринингтен өтуі тиіс. Егер баладан ауытқулар анықталса, дәрігерлер оның жеке оңалту бағдарламасын жасауы керек. Қазір ерекше балалардың ата-аналары бұл мәселені өздері шешуге мәжбүр.
«Қазіргі кезде аутизм жиі кездесуде – бұл балалар уақытында қаралмайды, дер кезінде анықталмайды. Жас өте маңызды – көру және есту қабілетін біз шала туғандарда екі жасқа дейін, ал шартты түрде сау балаларда үш жасқа дейін түзете аламыз (аутизм есту қабілетінің төмендеуінен дамуы мүмкін – ред.). Біздің міндетіміз – жас ерекшеліктеріне сәйкес белгілі бір дағдыларды меңгермеген балаларды анықтап, олармен жұмыс істеу, оңалту және жеке оңалту жоспарын әзірлеу», – деп түсіндірді дәрігер.
Сонымен қатар, стратегиялық құжат балаларды вакцинациялауды реттейді. Пандемиядан кейін вакцинация көрсеткіштері төмендеп кеткен.
Гүлнара Тәшенова Қазақстандағы мектепке дейінгі жастағы балалар арасында ең жиі кездесетін аурулар туралы да айтып өтті. Бірінші орында – респираторлық инфекциялар, екінші орында – дұрыс тамақтанбау салдарынан туындайтын асқазан-ішек аурулары, үшінші орында – көру қабілетінің проблемалары.
Айта кетейік, Гүлнара Тәшенова жуырда Қазақстандағы шала туған балалардың ата-аналары қандай қиындықтарға тап болатынын айтып берген болатын.
Фото на главной: Freepik
