«Әр баланың бірегей екенін және біреуге қолайлы жағдай екіншісіне сәйкес келмеуі мүмкін екенін түсіну маңызды. Дегенмен, баланың мектепке дайындығын анықтауға көмектесетін бірнеше негізгі критерийлерді анықтауға болады», – деп атап өтті сарапшы.
Физикалық дайындық
Бастапқы дайындық – физикалық тұрғыда. Мектеп – бұл тек оқу ғана емес, сонымен қатар, сабақтар, үзілістер және түрлі жаттығулар арқылы жүзеге асатын белсенді физикалық жүктеме. Бала денсаулығы мықты, энергиясы мол және сабақ бойы шаршамайтын болуы керек.Ұсақ моторика да мектеп өмірінде маңызды рөл атқарады. Қалам ұстай білу, қайшы қолдану, бояу, суреттерді дәл қайталау сияқты дағдылар баланың жазбаша тапсырмаларды және сурет салу жұмыстарын орындауға көмектеседі.
Егер балаңыз аяқ киім бауын байлау немесе геометриялық фигура салу сияқты қарапайым тапсырмаларды оңай орындай алса, онда оның ұсақ моторикасы жақсы дамыған деп санауға болады.
Психологиялық және эмоционалдық дайындық
Мектеп өмірі тек білімді ғана емес, жаңа әлеуметтік рөлдерге бейімделуді де талап етеді. Эмоционалдық жетілу, күйзелістермен күресіп, тұрақты өзгерістерге дайын болу – табысты бейімделу үшін аса маңызды қасиеттер. Мысалы, баланың бірнеше сағат бойы ата-анасыз мектепте болуға дайындығы – эмоционалдық тұрғыда дайын екенін білдіреді.Әлеуметтік бейімделу
Мектепте балалар топпен жұмыс істеуді, ережелер мен кезекті сақтауды үйренеді. Баланың басқа балалармен және ересектермен тіл табыса алуы, ұжымда ынтымақтаса білуі және сынға төзе алуы маңызды дағдыларға жатады.Когнитивтік дайындық
Когнитивтік дайындық – баланың ақпаратты қабылдау, өңдеу және есте сақтау қабілеті. Мектепалды білім және негізгі дағдылар (алфавит, сандар, түстер, геометриялық фигуралар және уақыт ұғымдары) маңызды көрсеткіштер болып табылады. Сондай-ақ, назар, есте сақтау және логикалық ойлау қабілеттерін дамыту маңызды.Мотивациялық дайындық
Мотивация – мектептегі білім алуда жетістікке жетудің негізгі факторларының бірі. Білім алуға қызығушылық танытқан бала ұзақ оқыту процесіне дайын болады және қиындықтарды оңай жеңеді.Маман кеңестері
Егер балаңыздың мектепке дайындығы туралы күмәніңіз болса, педагогтар, психологтар немесе логопедтермен кеңесу пайдалы. Мамандар баланың эмоционалдық және когнитивтік дамуын бағалап, қосымша дайындық қажет болса анықтай алады.Отбасының рөлі
Баланы мектепке дайындауда ата-ананың рөлі де маңызды. Отбасында сенім мен қолдау атмосферасын құру баланың жаңа мектеп оқушысы ретіндегі рөлінде өзін сенімді сезінуіне көмектеседі.Мектепке дайындық – тек оқи немесе есептей білу ғана емес. Бұл физикалық, психологиялық, әлеуметтік және мотивациялық тұрғыдан кешенді дайындықты талап ететін үдеріс. Балаңыздың білім әлеміндегі алғашқы қадамын сәтті бастауы үшін осы аспектілерді ескеру маңызды.
